Olga Tokarczuk – najważniejsze fakty z życia polskiej noblistki

Koleje życia ostatniej polskiej noblistki zainteresowały opinię publiczną po tym, gdy dołączyła do grona wybitnych twórców uhonorowanych przez Szwedzką Akademię Nauk. Jak wygląda życiorys laureatki Nagrody Nobla za rok 2018? Oto kilka ważnych faktów z jej życia. 

Skąd pochodzi Olga Tokarczuk?

Olga Tokarczuk urodziła się 29 stycznia 1962 r. w Sulechowie w dzisiejszym województwie lubuskim w rodzinie nauczycieli – Wandy i Józefa Tokarczuków. Jej dzieciństwo upłynęło w Klenicy i Kietrzu, gdzie przeprowadzała się wraz z rodziną. Jest absolwentką Liceum Ogólnokształcącego im. Kamila Cypriana Norwida w Kietrzu.  

Co robiła, nim zasłynęła jako pisarka?

Z wykształcenia Olga Tokarczuk jest psychologiem. Ukończyła ten kierunek na Uniwersytecie Warszawskim. Właśnie na studiach zainteresowała się pracami Carla Junga. W jej twórczości można odnaleźć inspiracje myślą jednego z twórców ‘’psychologii głębi’’. Po studiach wyjechała do Wałbrzycha, gdzie pracowała jako terapeutka uzależnień.

Kiedy debiutowała Olga Tokarczuk?

Debiut Olgi Tokarczuk miał miejsce w 1979 r. Pojawiły się wtedy jej opowiadania, które publikowała jako ‘’Natasza Borodin’’. Ukazywały się w czasopiśmie ‘’Na przełaj’’. Próbowała też sił jako autorka poezji. Do publikowania swoich dzieł wróciła dopiero po kilkunastu latach. Przełomowy okazał się być rok 1993. Wówczas zadebiutowała powieścią ‘’Podróż ludzi Księgi’’. Książkę nagrodzono laurem Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek. Koloryt Francji i Hiszpanii XVII w., i fascynacja tajemnicą to doceniane strony tej pozycji, która pozwoliła uzyskać Oldze Tokarczuk grono wiernych fanów. 

Najważniejsze książki

Kolejnymi ważnymi pozycjami w dorobku Olgi Tokarczuk były:

• ‘’E. E’’ z 1995 roku – historia dziejąca się we Wrocławiu na początku XX w. Snuje się wokół Erny Eltzner, dziewczyny z polsko-niemieckiej rodziny, która staje się medium;
• ‘’Prawiek i inne czasy’’ z 1996 r. – trzecia powieść, która okazała się być głośnym sukcesem autorki;
• ‘’Dom dzienny, dom nocny’’ z 1998 r. – książka została zakwalifikowana do finału IMPAC, czyli dublińskiej nagrody literackiej;
• ‘’Gra na wielu bębenkach’’ z 2001 r.;
• ‘’Anna In w grobowcach świata’’ z 2006 r.;
• ‘’Bieguni’’ z 2007 r. – powieść nominowana do Literackiej Nagrody Europy Środkowej ANGELUS, została nagrodzona Nagrodą Literacką ‘’Nike’’ za 2008 r.; angielskie wydanie zdobyło prestiżowy laur Booker Prize;
• ‘’Prowadź swój pług przez kości umarłych’’ z 2009 r. – nominowana do Nagrody Literackiej ‘’Nike’’ 2010;
• ‘’Księgi Jakubowe’’ z 2014 r. – powieść uhonorowana Nagrodą Literacką ‘’Nike’’ za 2015 r. i nagrodą czytelników;
• ‘’Zagubiona dusza’’ z 2017 r. 

Olga Tokarczuk jest też autorką zbiorów opowiadań i innych książek. Jej prace zostały przetłumaczone na kilkadziesiąt języków – w tym hindi, chiński, perski czy arabski.  

Znane adaptacje dzieł Olgi Tokarczuk

Prace Olgi Tokarczuk doczekały się licznych adaptacji teatralnych i telewizyjnych. Chodzi tutaj nie tylko o najbardziej znane książki autorki, ale także jej opowiadania. Wśród nich można wymienić filmy fabularne:

• ‘’Żurek’’ z 2003 r. w reżyserii Ryszarda Brylskiego,
• ‘’Aria Diva’’ z 2007 r. w reżyserii Agnieszki Smoczyńskiej,
• ‘’Pokot’’ z 2017 r. w reżyserii Agnieszki Holland i Katarzyny Adamik.

Życie prywatne

Olga Tokarczuk mieszka we Wrocławiu. Posiada również dom w dolnośląskim Krajanowie. Z pierwszego małżeństwa z Romanem Fingasem ma syna urodzonego w 1986 r. Obecnie jej mężem jest Grzegorz Zygadło. Polska noblistka prywatnie jest wegetarianką i feministką. Często angażuje się w przedsięwzięcia na rzecz ochrony środowiska, równouprawnienia i budowania społeczeństwa obywatelskiego. Jest przy tym jedną z najlepiej zarabiających autorek literatury w Polsce. Organizuje festiwal Góry Literatury, powołała również fundację, która ma za zadanie m.in. wspierać artystów.

Fot. Thomas Lohnes/Getty Images News/Getty Images